De verschillende tabjes die te vinden zijn onder “De thuiszorgmedewerker” geven samen een uitgebreid beeld van de thuiszorgmedewerker, de werkzaamheden die zij verrichten en de hulpmiddelen die ze daarbij gebruiken. Ondanks het feit dat thuiszorgmedewerkers zelf weinig klachten hebben over hun huidige werksituatie, is gedurende het onderzoek (Verhoeven, Overbeek et al, 2012) toch een aantal ontwerpkansen geïdentificeerd om het werk voor de thuiszorgmedewerker gemakkelijker en prettiger te maken:
Hulpmiddelen:
Twee van de meest gebruikte hulpmiddelen door thuiszorgmedewerkers zijn de tillift en de steunkousaantrekhulp. Een aantal knelpunten blijkt zich met deze middelen voor te doen en daarom is aan elk ervan een ontwerpproject gewijd om hun werking te verbeteren: Zie “Tillift”, “Steunkousaantrekhulp thuiszorgmedewerkers” en “Steunkousaantrekhulp mantelzorgers”. Omdat het juiste gebruik van hulpmiddelen essentieel is om fysieke klachten te voorkomen, is ook een project gewijd aan “Training hulpmiddelengebruik”.
Veiligheid:
De meeste fouten in de thuiszorg worden gemaakt met medicatie; teveel of te weinig, prikaccidenten e.d. Door medicatiefouten wordt zowel het veiligheidsgevoel van de thuiszorgmedewerker als de cliënt bedreigd. Een completer beeld van de medicatieproblematiek wordt gegeven in het dossier “Medicatieproblematiek”, evenals een aantal concrete ontwerprichtingen.
Omdat thuiszorgmedewerkers op de meest vreemde tijden (van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat) op de meest diverse plaatsen (midden in stad, platteland) zorg moeten verlenen, komt het voor dat hun veiligheidsgevoel niet optimaal is. Zo worden ze wel eens achtervolgd, door cliënten seksueel geïntimideerd of door huisdieren aangevallen. Om vast te stellen hoe het veiligheidsgevoel en de herkenbaarheid van thuiszorgmedewerkers vergroot kunnen worden, zijn twee ontwerpcasussen uitgevoerd: “Veiligheid thuiszorgmedewerkers” en “Herkenbaarheid thuiszorgmedewerkers”.
Werkomgeving:
De werksituatie van de thuiszorgmedewerker is geen professionele zorgomgeving, zoals een ziekenhuis of verpleeghuis dat wel is. Thuiszorg wordt verleend in het privédomein van een cliënt. Daardoor komen thuiszorgmedewerkers in de meest uiteenlopende omstandigheden terecht: kleine huizen, grote huizen, schone huizen, vieze huizen, etc. Een cliëntwoning kan echter wel zodanig ingericht of aangepast worden zodat de thuiszorgmedewerker optimaal zorg kan verlenen. Hiertoe is het deelproject “Ruimte voor de zorgverlener: woning cliënt” uitgevoerd.
Communicatie:
Een thuiszorgmedewerker verleent niet alleen zorg, maar een groot deel van het werk bestaat uit het communiceren met de cliënt en andere partijen uit het zorgnetwerk (mantelzorgers, overige naasten, huisarts, apotheek, specialisten e.d.). In die communicatie gaat er nog wel eens wat mis. Zo is het erg lastig om te communiceren met cliënten die geen Nederlands spreken. Daarom is het ontwerpproject “Communicatie met allochtone cliënten” uitgevoerd. Daarnaast blijkt de fysieke zorgmap een essentiële rol in te nemen in de communicatie tussen thuiszorgmedewerkers en mantelzorgers. Echter, door onleesbare handschriften, zorgverleners die vergeten de zorgmap in te vullen e.d. ontstaan er fouten. Daarom is in de ontwerpcase “Digitale zorgmap” een prototype voor een “digitale zorgmap” ontwikkeld.
Planning:
Thuiszorgmedewerkers klagen bijna nooit. Als ze klagen, gaat het over de planning: soms moeten ze dubbele diensten op een dag draaien, ze moeten vaak overwerken en het komt ook voor dat er meerdere thuiszorgmedewerkers tegelijk bij de cliënt zijn of juist helemaal geen. Om vast te stellen of en hoe deze problemen voorkomen kunnen worden, is het project “Planningsystemen” uitgevoerd.
Toekomstscenario’s:
In de toekomst van de thuiszorg gaat veel veranderen: niet alleen met betrekking tot wet- en regelgeving/ financiering, maar ook door vergrijzing en technologische innovaties. Hoe de thuiszorg er in 2020 uit zal zien en welke ontwerpkansen dit biedt, is te vinden in het project “Toekomstscenario’s”.
Mantelzorgers:
Omdat mantelzorgers naast thuiszorgmedewerkers zo’n belangrijke rol innemen in het leven van de cliënt, is een apart onderzoek uitgevoerd om de mantelzorger in kaart te brengen. Zie “De mantelzorger”. Voor mantelzorgers zijn speciale platformen en hulpmiddelen beschikbaar, waar ook een tweetal projecten aan is gewijd: “Technologiewaaier” en “Wehelpen.nl”.